انتخاب ضد یخ مناسب و چگونگی مصرف آن
با فرا رسیدن فصول سر سال، استفاده از ضد یخ در خودروها افزایش می یابد ولی متاسفانه بیشتر مصرف کنندگان این محصول آگاهی کافی در مورد ضد یخ و چگونگی مصرف آن ندارند.
در این نوشتار به شرح نکات مهمی پرداخته ایم که برای انتخاب و مصرف ضدیخ باید در نظر گرفت
به طور کلی سیال خنک کننده موتور که به ضدیخ معروف شده است علاوه بر جلوگیری از انجماد مایع موجود در رادیاتور، از خوردگی قطعات و قسمت های مختلف درگیر در سیستم خنک کننده پیشرانه خودرو ممانعت کرده و ضمنا موجب جلوگیری از جوش آورن آن می شود. بنابراین برخلاف تصور موجود، لازم است تا این مایع در تمام ماه های سال درون رادیاتور اتومبیل باشد، خصوصیات زیر از جمله مهم ترین مشخصات یک سیال خنک کننده استاندارد برای موتور محسوب می شوند;
- نقطه جوش بالا
- نقطه انجماد مناسب و قابل کنترل
- خورندگی کم
- انتقال حرارت بالا
- پایداری شیمیایی بالا
- قابلیت اختلاط با آب مناسب
- عدم آتش گیری و سمیت کم
- سازگاری با محیط زیست و سرعت
- تجزیه مناسب توسط میکروب ها
- قیمت مناسب
سیال ضد یخ از ترکیب یک سیال پایه که معروف ترین آنها مونواتیلن گلایکول ( Mono Ethylene Glycol) نام دارد با مواد افزودنی جلوگیری کننده از خوردگی، زنگ زدگی، کف کردن و بهبود دهنده کیفیت، در کنار آب و رنگ تشکیل شده است. به طور کلی اجزای تشکیل دهنده سیال خنک کننده موتور عبارتند از :
- سیال پایه
- بازدارنده های ضد خوردگی
- مواد ضد کف
- آب
- رنگ مخصوص (که بسته به سلیقه و استاندارد هر سازنده متفاوت است)
همانطور که گفتیم یکی از وظایف اصلی ضدیخ، جلوگیری از خوردگی در اجزای موتور است. علاوه بر این ضدیخ همزمان با دفع حرارت تولید شده، تعادل حرارتی را در کل موتور برقرار می کند و همچنین ظرفیت حرارتی آب را افزایش داده و ترکیبات موجود در آن از تشکیل رسوبات ناشی از املاح آب در داخل موتور و رادیاتور جلوگیری می کند. استفاده از آب خالص برای انتقال حرارت داخلی موتور به رادیاتور، مشکلاتی را در پی دارد.
برای مثال با توجه به نقطه انجماد ( صفر درجه سانتی گراد) و نقطه جوش ( 100 درجه سانتی گراد)، آب در دماهای کم یا زیاد، کاربرد خود را به عنوان مایع خنک کننده از دست می دهد و از طرف دیگر در شرایط کارکرد دمایی موتور، به اندازه ای گرم می شود که در قطعات مختلف، موجب بروز خوردگی شدید می شود.
خوردگی های رایج در سیستم خنک کننده عبارتند از:
- مس و آلیاژهای آن ( موجود در رادیاتور)
- آلمینیم و آلیاژ های آن ( واتر پمپ و رادیاتور های جدید)
- چدن ( موجود در پوسته موتور)
- لحیم ( موجود در اتصالات رادیاتور)
- لاستیک ها ( در بخش ها انتقال مایع)
ضد یخ استاندارد به گونه ای تهیه می شود که اثر نا مطلوب روی قطعات یا شده ندارد و به دلیل اهمیت حفط موتور از خوردگی، در تمام طول سال مورد استفاده قرار می گیرد. به همین جهت بیشتر تولید کنندگان این ترکیب شیمیایی، از آن به عنوان ماده، << ضد یخ، ضد جوش و ضد خوردگی>> یاد می کنند.
ضد یخ ها از نظر کیفی به دو دسته اصلی تقسیم می شوند.
1) ضد یخ های پایه معدنی عمده ترین نوع ضد یخ موجود در بازار و پر مصرف ترین آن است و زمان کارکردشان در موتور حداکثردو سال است.
2) ضد یخ های پایه آلی، به دلیل نوع مواد افزودنی مورد استفاده در آنها، دارای طول عمر طولانی تر و سازگاری بیشتر با قطعات مختلف موتور نسبت به ضدیخ های معدنی هستند.
قبل از افزودن ضدیخ به رادیاتور بهتر است اقدامات زیر صورت گیرد:
- اختلاط 50% از ضدیخ با آب مناسب درون یک ظرف تمیز، این میزان از محلول تا دمای منفی 34 درجه یخ نمی بندد. روند مقاومت ضد یخ در مقابل انجماد تا نسبت 70% ضدیخ به 30% آب ادامه می یابد اما پس از آن دوباره افت کرده و خاصیت خود را از دست می دهد
- افزودن محلول به داخل رادیاتور تا پر شدن کامل آن
- روشن کردن موتور جهت اطمینان از عملکرد ترموسات و واتر پمپ
- هواگیری سیستم در صورت نیاز
- اطمینان از وجود حجم کافی محلول در رادیاتور
نقطه جوش ( درجه سانتی گراد) | نقطه انجماد ( درجه سانتی گراد) | منواتیلن گلایکول (درصد) | آب ( درصد ) |
106 | 24- | 40 | 60 |
108 | 34- | 50 | 50 |
111 | 52- | 60 | 40 |
114 | 64- | 70 | 30 |
برای دستیابی به بهترین کارایی و اطمینان از عملکرد صحیح سیستم خنک کننده موتور خودرو، توصیه می شود کنترل های زیر نیز به تناوب انجام شوند:
- بازرسی و کنترل سیستم خنک کننده
- کنترل غلظت ضد یخ – ضد جوش در ابتدای هر فصل
- کنترل شرایط ضد یخ – ضد جوش از نظر آلودگی
- کنترل سیستم از نظر نشتی
- بازرسی در پوش و لوله متصل به در پوش رادیاتور
- باز بینی لوله ها
- کنترل تسمه پروانه با موتور آن
- کنترل ترموسات در صورت افزایش و کاهش بیش از حد دمای آب رادیاتور
- شستشو کامل رادیاتور با آب
- انجام تعمیرات مکانیکی در صورت نیاز
- اطمینان از سلامت مخزن سیال خنک کننده
چنانچه کارهای گفته شده با دقت و صرف وقت وقت لازم صورت گیرند، با درصد بالایی از اطمینان می توان فصل سرد زمستان را بدون هیچ مشکلی در مورد بروز یخ زدگی در موتور پشت سر گذاشت
نظرات کاربران